Epitafium: Franciszek Pieczka (ur. 18 stycznia 1928 - zm. 23 września 2022)

Franciszek Maksymilian Pieczka (ur. 18 stycznia 1928 w Godowie, zm. 23 września 2022) – polski aktor teatralny, filmowy i dubbingowy. Kawaler Orderu Orła Białego.Urodził się i wychowywał w Godowie, wsi położonej w powiecie wodzisławskim na Górnym Śląsku. Był synem Walerii[1] (Waleski)[2] z domu Popek i Franciszka (seniora), który brał udział w powstaniach śląskich na ziemi wodzisławskiej[3]. Był najmłodszym z sześciorga rodzeństwa[4]. Uczęszczał do szkoły w Godowie. Ponieważ ojciec aktora był kościelnym, to Franciszek przez pewien czas grywał na organach w miejscowym kościele, pracował na roli[5] i wypasał krowy na łąkach położonych wzdłuż Olzy i jej dopływów, Leśnicy i Piotrówki. Od najmłodszych lat interesował się kinem. Chodził pieszo na seanse kinowe do oddalonego o kilka kilometrów Wodzisławia Śląskiego, a później (po jej przyłączeniu do Polski w 1938 r.) również do pobliskiej Zawady[6]. Po II wojnie światowej studiował aktorstwo. Absolwent PWST w Warszawie (1954). Debiutował w Teatrze Dolnośląskim w Jeleniej Górze. Potem przeniósł się do prowadzonego przez Krystynę Skuszankę Teatru Ludowego w Nowej Hucie, gdzie występował w latach 1955–1964. W latach 1974–2015 aktor Teatru Powszechnego w Warszawie. Zagrał w ponad stu filmach, zarówno polskich, jak i zagranicznych. W pamięci widzów zapisał się kreacjami w obrazach: „Ziemia obiecana”, „Potop”, „Quo vadis”, „Konopielka” czy „Jańcio Wodnik”. Dużą popularność i sympatię zyskał dzięki roli Gustlika w serialu „Czterej pancerni i pies”. Występował m.in. w spektaklach Konrada Swinarskiego, Jerzego Jarockiego i Zygmunta Huebnera. Za tytułową kreację w „Jańciu Wodniku” z 1993 otrzymał wiele nagród, m.in. na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni oraz na Międzynarodowym Festiwal Filmów Słowiańskich i Prawosławnych w Moskwie. Występował w takich filmach jak „Dwa księżyce”, „Szabla od komendanta” czy „Historia kina w Popielawach”. W 2008 stworzył kreację Ala Lewisa w przedstawieniu „Słoneczni chłopcy” Neila Simona w reżyserii Macieja Wojtyszki, na deskach Teatru Powszechnego, za którą otrzymał nagrodę im. Cypriana Norwida. Za poszczególne role, a także wkład w rozwój sztuki teatralnej i filmowej był wielokrotnie nagradzany i odznaczany[7]. Żoną aktora przez 50 lat była Henryka, która zmarła w 2004[4]. Franciszek Pieczka był honorowym obywatelem gminy Godów (tytuł honorowego obywatela został przyznany w drodze uchwały nr XIX/165/08 Rady Gminy Godów z dnia 26 czerwca 2008 r.)[8]. W 2016 wspomógł akcję walki ze smogiem na rodzinnym Górnym Śląsku, występując w klipie filmowym pt. Nie truj sąsiada! nagranym wspólnie z miastem Wodzisław Śląski[9]. 11 listopada 2017 został odznaczony najwyższym polskim odznaczeniem państwowym, Orderem Orła Białego[10]. W kwietniu 2022 podano informację o zakończeniu kariery aktora[11], jednak syn zdementował tę wiadomość[12][13]. Zmarł 23 września 2022[14].