Kino Transformacji Ustrojowej Polski: Dwa Księżyce (1993) reż. Andrzej Barański

"Dwa Księżyce" (1993) – poetycki obraz między światami Andrzej Barański w Dwu Księżycach przenosi widza do Kazimierza nad Wisłą lat 30., kreując subtelną mozaikę społecznych napięć, spotkań i codziennego życia. Film, oparty na prozie Marii Kuncewiczowej, to nostalgiczny portret miasteczka, w którym letnicy, artyści i inteligencja zderzają się z miejscową ludnością – mieszczanami, chłopami, kupcami i Żydami. Narracyjną osią jest wędrówka ślepca Michała, który niczym antyczny chór wprowadza widza w kolejne epizody, łącząc je niewidzialną nicią obserwacji i doświadczenia. Wyróżnia się tu powolne tempo, poetycka atmosfera i kameralność, które oddają specyfikę Kazimierza, gdzie współistnieją różne kultury i warstwy społeczne. Barański mistrzowsko uchwycił zarówno piękno, jak i surowość codziennego życia. Zdjęcia, oddające malarską urodę miasta, budują intymny klimat, w którym każde spotkanie ma swoją wagę. W tle pobrzmiewa nuta melancholii – to świat, który wkrótce zmieni historia. Film nie epatuje dramatyzmem, ale oferuje bogaty wachlarz emocji – od czułości po wzajemne niezrozumienie. To kino wymagające, lecz w zamian oferujące refleksję nad ulotnością chwili i wielokulturowością przedwojennej Polski. Ocena: 8/10.