Teatr Telewizji: Biedermann i Podpalacze (2025) reż. Jan Holoubek

BIEDERMANN I PODPALACZE Spektakl telewizyjny Rok produkcji: 2025 Premiera: 2025. 05. 26 Bohater sztuki, Gottlieb Biedermann, jest typowym reprezentantem społeczności mieszczańskiej. Poczciwy, trochę naiwny, wiodący spokojny żywot i bardzo majętny, za najwyższy cel w życiu uważa zachowanie tego stanu. Pewnego dnia w jego domu pojawiają się dwaj nieznajomi, którzy z pozoru wyglądają niewinnie. Jeden jest bezrobotnym zapaśnikiem, drugi byłym kelnerem. Biedermann próbuje „zaprzyjaźnić się” z nimi, myśląc, że obłaskawi zło. Wierzy, że kolejne ustępstwa pozwolą mu zachować dotychczasowy status i spokój. W rzeczywistości zaś staje się mimowolnym sprawcą własnej klęski. Sztuka ma charakter komediowy, ale była i jest nadal odbierana jako metafora i satyra polityczno-społeczna. Inscenizacja Jana Holoubka skupia się na ukazaniu wciąż aktualnej kondycji „strasznego mieszczanina”, który mimo pozycji okazuje się bezradny wobec zachodzących zmian społecznych. Spektakl realizowany w studio metodą filmową rozgrywa się w realistycznej przestrzeni, w którą wkrada się metafizyka. Ważną funkcję pełni chór, który komentuje, zapowiada i ostrzega. Śpiewający chór strażaków kontrastuje z gnuśnością Biedermanna, który przygląda się „podpalaniu” świata. Tak o swojej realizacji mówi Jan Holoubek: „Mimo, że sztuka została napisana w połowie XX wieku, nie straciła nic ze swojej aktualności. Pod płaszczykiem czarnej komedii kryje się niezbyt radosne przesłanie. Moim ulubionym jej fragmentem jest ten, w którym jeden z podpalaczy Eisenring tłumaczy Biedermannowi, że najlepszym kamuflażem dla niecnych zamiarów, jest mówienie prawdy. Dlaczego? Ponieważ ludzie w nią nie wierzą. Znajdują setki wytłumaczeń, byle nie dopuścić do siebie absurdu, który im zagraża. (…) Czyż nie stajemy się właśnie świadkami i potencjalnymi ofiarami kolejnego podpalenia świata? Moim zdaniem tak. A komu wręczamy zapałki? To pozostawiam widzom do własnej oceny.” (TVP) Reżyseria Jan Holoubek Scenariusz Jan Holoubek Zdjęcia Maciej Edelman Scenografia Marek Warszewski Kostiumy Weronika Orlińska Muzyka Aleksander Dębicz Montaż Rafał Listopad Obsada aktorska Andrzej Seweryn Iwona Wszołkówna Mariusz Jakus Łukasz Simlat Paweł Paprocki Maria Ciunelis Paulina Gałązka Dariusz Wnuk Marcin Januszkiewicz